/usr/share/doc/HOWTO/pl-html/Keyboard-HOWTO.pl.html is in doc-linux-pl-html 2002.06.14-3.
This file is owned by root:root, with mode 0o644.
The actual contents of the file can be viewed below.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 | <!DOCTYPE HTML PUBLIC "-//W3C//DTD HTML 3.2 Final//EN">
<HTML>
<HEAD>
<META NAME="GENERATOR" CONTENT="SGML-Tools 1.0.9">
<META HTTP-EQUIV="content-type" content="text/html; charset=iso-8859-2">
<TITLE>The Linux Keyboard HOWTO</TITLE>
</HEAD>
<BODY>
<H1>The Linux Keyboard HOWTO<BR></H1>
<H2>Andries Brouwer,
<A HREF="mailto:aeb@cwi.nl">aeb@cwi.nl</A><BR>
v2.5, 27 sierpieñ 1997<BR>
<B>Wersja polska: Gwidon S. Naskrent
<A HREF="mailto:naskrent@hoth.amu.edu.pl">naskrent@hoth.amu.edu.pl</A><BR></B>
v1.1, 29 X 1997</H2>
<P><HR>
<EM>Notka ta zawiera informacje na temat klawiatury i konsoli
w Linuxie, oraz u¿ywania znaków spoza ASCII. Opisuje ona wersjê 2.0
Linuxa.
Dokument ten zosta³ napisany w standardzie ISO-8859-2.
Orygina³ tego dokumentu znajduje siê pod adresem
<A HREF="ftp.icm.edu.pl/pub/Linux/sunsite/docs/HOWTO/">ftp.icm.edu.pl/pub/Linux/sunsite/docs/HOWTO/</A></EM>
<HR>
<H2><A NAME="s1">1. U¿yteczne programy</A></H2>
<P>
<P>Poni¿sze pakiety zawieraj± programy odnosz±ce siê do klawiatury
lub konsoli:
<P><CODE>kbd-0.90.tar.gz</CODE> zawiera <CODE>loadkeys</CODE>, <CODE>dumpkeys</CODE>, <CODE>showkey</CODE>,
<CODE>setmetamode</CODE>, <CODE>setleds</CODE>, <CODE>setfont</CODE>, <CODE>showfont</CODE>, <CODE>mapscrn</CODE>,
<CODE>kbd_mode</CODE>, <CODE>chvt</CODE>, <CODE>resizecons</CODE>, <CODE>disalloc</CODE>,
<CODE>getkeycodes</CODE>, <CODE>setkeycodes</CODE>.
<P><CODE>util-linux-2.6</CODE> zawiera <CODE>setterm</CODE>, <CODE>kbdrate</CODE>. (Tak, <CODE>more</CODE>
w util-linux 2.6 zrzuca <CODE>core</CODE> z powodu konfliktu nazw. Zachowaj swoj±
star± kopiê, albo u¿ywaj util-linux-2.5, albo zmieñ 'savetty' na
'my_savetty' w more.c).
<P><CODE>shutils-1.12</CODE> zawiera <CODE>stty</CODE>.
<P><CODE>open-1.4.tgz</CODE> zawiera <CODE>open</CODE> (które powinno siê przemianowaæ
na <CODE>openvt</CODE>. Patrz te¿ <CODE>dynamic-vc-1.1.tar.gz</CODE>).
<P><CODE>SVGATextMode-1.6.tar.gz</CODE> zawiera <CODE>SVGATextMode</CODE>, program który
zastêpuje stare <CODE>resizecons</CODE>
<P>Dystrybucja X zawiera <CODE>xmodmap</CODE>, <CODE>xset</CODE>, <CODE>kbd_mode</CODE>
(patrz te¿ X386keybd(1) co do sytuacji pod XFree86 1.3, oraz
Xserver(1) co do rozszerzenia XKEYBOARD pod X11R6).
<P><CODE>termcap-2.0.8.tar.gz</CODE> zawiera <CODE>termcap</CODE>, star± bazê danych w³a¶ciwo¶ci
terminala. <CODE>ncurses-1.9.9e.tar.gz</CODE> zawiera bazê termlib która zastêpuje
termcap (wiele programów jednak ci±gle u¿ywa termcap).
<P>Patrz loadkeys(1), setleds(1), setmetamode(1) co do kodów wysy³anych
przez ró¿ne klawisze i ustawiania diod poza X. Pod X, u¿yj xmodmap(1).
<P>Patrz setfont(8) co do ³adowania czcionek konsoli. Wielu ludzi woli
za³adowaæ jak±¶ czcionkê w rodzaju iso01.f16, poniewa¿ domy¶lna
jest czcionk± sprzêtow± karty graficznej, i czêsto jest to
czcionka "Code Page 437", w której brakuje akcentowanych znaków i innych
symboli z zestawu Latin-1.
<P>Patrz setterm(1), kbdrate(8) co do w³a¶ciwo¶ci takich jak kolory t³a i
pisma, wygaszanie ekranu, szybko¶æ powtarzania klawiszy - wszystko poza X.
Pod X, patrz xset(1), te¿ co do d¼wiêku przy naci¶niêciu klawisza i
g³o¶no¶ci dzwonka.
<P>Plik <CODE>/etc/termcap</CODE> definiuje Esc-sekwencje dla wielu programów
które odnosz± siê do konsoli (lub innego terminala). Bardziej nowoczesna
wersja znajduje siê w <CODE>/usr/lib/terminfo</CODE>. (Patrz terminfo(5).
Pliki terminfo s± kompilowane kompilatorem terminfo
<CODE>/usr/lib/terminfo/tic</CODE>, patrz tic(1). Ich zawarto¶æ obejrzeæ
mo¿na u¿ywaj±c programu <CODE>infocmp</CODE>, patrz infocmp(1). Sekwencje konsoli
linuxowej opisane s± w console_codes(4).
<P>
<H2><A NAME="s2">2. Ogólnie o klawiaturze</A></H2>
<P>
<P>Naciskasz klawisz, a kontroler klawiatury wysy³a kody skanowe do
sterownika klawiatury j±dra. Niektóre klawiatury mo¿na programowaæ,
ale przewa¿nie kody klawiszy odpowiadaj±ce klawiszom s± sta³e.
Sterownik klawiatury j±dra przesy³a po prostu cokolwiek otrzymuje
do programu aplikacji, gdy ta jest w <EM>trybie skanowania kodów</EM>,
na przyk³ad podczas dzia³ania <CODE>X</CODE>. W przeciwnym razie przek³ada
on strumieñ kodów skanowych na kody klawiszy, odpowiadaj±ce zdarzeniom
naci¶niêcia i zwolnienia klawisza (pojedyncze naci¶niêcie klawisza
mo¿e wytworzyæ do sze¶ciu kodów skanowych).
Kody te [klawiszy] s± przesy³ane do programu aplikacji gdy znajduje
siê on w <EM>trybie kodów klawiszy</EM> (u¿ywane, na przyk³ad, przez
<CODE>showkey</CODE>). W przeciwnym razie, owe kody klawiszy porównywane s±
z rozk³adem klawiatury, i znaleziony tam znak lub ci±g znaków jest
przesy³any do aplikacji, b±d¼ nastêpuje wykonanie opisanej tam
czynno¶ci.
(Na przyk³ad, je¶li naci¶nie siê i zwolni klawisz <CODE>a</CODE>, klawiatura
wysy³a kody skanowe 0x1e i 0x9e, przekszta³cane s± one na kody klawiszy
30 i 158, a potem przesy³ane jako 0141, kod ASCII lub Latin-1 litery 'a';
je¶li naci¶nie siê i zwolni <CODE>Delete</CODE>, klawiatura wysy³a kody skanowe
0xe0 0x53 0xe0 0xd3, przekszta³cane na kody klawiszy 111 i 239, a potem
przesy³ane jako czterosymbolowa sekwencja ESC <CODE>[ 3 ~</CODE>, wszystko
to zak³adaj±c amerykañski uk³ad klawiatury jako domy¶lny (przyk³adem
kombinacji klawiszy której przypisana jest czynno¶æ jest Ctrl-Alt-Del).
<P>T³umaczenia pomiêdzy nieczêstymi kodami skanowymi i klawiszy mo¿na
dokonaæ u¿ywaj±c narzêdzia <CODE>setkeycodes</CODE> - tylko bardzo nieliczni
bêd± go potrzebowaæ. T³umaczenia pomiêdzy kodami klawiszy i znakami b±d¼
ci±gami znaków lub czynno¶ci, to jest uk³adem klawiatury, dokonuje siê
przy pomocy narzêdzia <CODE>loadkeys</CODE>.
Po szczegó³y patrz getkeycodes(8), setkeycodes(8), dumpkeys(1), loadkeys(1).
<P>Tam gdzie w powy¿szym opisie piszê "przes³ane do aplikacji", znaczy to
rzeczywi¶cie "przes³ane do sterownika terminala". To jest, dalsze
przetwarzanie jest bardzo podobne do przetwarzania tekstu który odbierany
jest na z³±czu szeregowym. Szczegó³y tego przetwarzania ustala program
.
<P>
<H2><A NAME="s3">3. Ogólnie o konsoli</A></H2>
<P>
<P>I odwrotnie, kiedy wypisujesz co¶ na konsolê, najpierw podpada to pod
standardowe przetwarzanie tty, a potem dostarczane jest sterownikowi
konsoli. Sterownik konsoli emuluje vt100 i przek³ada dane wej¶ciowe
aby rozpoznaæ Esc-sekwencje vt100 (ruchu kursora, czyszczenia ekranu itp.)
Znaki które nie s± czê¶ci± Esc-sekwencji s± najpierw przetwarzane na
Unicode, u¿ywaj±c jednej z czterech tablic odwzorowañ je¶li konsola
nie by³a od pocz±tku w trybie UTF-8, potem odnoszone do tabeli opisuj±cej
zale¿no¶æ miêdzy warto¶ciami Unicode i pozycjami w czcionce, a uzyskane
o¶mio- lub dziewiêciobitowe indeksy zapisywane s± w pamiêci ekranu,
gdzie powoduj± wy¶wietlenie kszta³tów znaków znalezionych w ROMie znakowym
karty graficznej. Do ROMu znakowego mo¿na za³adowaæ w³asne czcionki
u¿ywaj±c <CODE>setfont</CODE>, za³adowaæ odpowiadaj±c± tablicê odwzorowañ Unicode
u¿ywaj±c <CODE>loadunimap</CODE>, i za³adowaæ tablicê odwzorowañ u¿ytkownika
u¿ywaj±c <CODE>mapscrn</CODE>. Wiêcej szczegó³ów poni¿ej.
<P>Istnieje wiele konsol (zwanych Wirtualnymi Konsolami lub Wirtualnymi
Terminalami) które dziel± ten sam ekran. Mo¿esz ich u¿ywaæ jako
oddzielnych urz±dzeñ, albo uruchamiaj±c na nich oddzielne sesje logowania,
albo po prostu przesy³aj±c na nie jakie¶ dane wyj¶ciowe z pocz±tku
czy koñca <EM>system log</EM>. Patrz ni¿ej ("Prze³±czanie konsol") co do
tego jak je ustawiaæ i prze³±czaæ siê miêdzy nimi.
<P>
<H2><A NAME="s4">4. Kasowanie terminala</A></H2>
<P>
<P>Na ekranie s± ¶mieci, a wszystkie naci¶niêcia klawiszy daj± w efekcie
znaki do rysowania ramek. Co robiæ?
<P>Wiele programów przerysuje ekran po naci¶niêciu ^L. Mo¿e to pomóc
w sytuacji gdy na ekranie znajduj± siê ¶mieci z modemu lub nadany
komunikat. Komenda <CODE>clear</CODE> czy¶ci ekran.
<P>Komenda <CODE>reset</CODE> kasuje sterownik konsoli. Pomaga to w sytuacji
gdy ekran pe³en jest dziwnych znaków graficznych, a tak¿e je¶li
skurczy siê do jednej linii na dole. Je¶li nie masz tej komendy,
b±d¼ je¶li robi ona co¶ innego, stwórz w³asn± dodaj±c poni¿sze
dwie linie do pliku wykonywalnego <CODE>reset</CODE> w swojej ¶cie¿ce:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
#!/bin/sh
echo -e \\033c
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>to jest, masz zamiar pos³aæ dwa znaki: Esc-c, na konsolê.
<P>Dlaczego ekran czasami siê miesza i wy¶wietlane jest 24 lub jedna
linia, zamiast zwyk³ych 25? Có¿, g³ównym winowajc± jest
tutaj TERM=vt100 (albo jaki¶ inny terminal z 24 liniami) zamiast TERM=
linux przy ³±czeniu siê zdalnie. Je¶li stanie siê to na /dev/tty2 napisz:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% cat > /dev/tty2
^[c
^D
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>na jakie¶ innej WK (gdzie wpisujesz cztery symbole do <CODE>cat</CODE>: Esc, c,
Enter, Ctrl-D) i od¶wie¿ ekran na /dev/tty2 (mo¿liwie u¿ywaj±c ^L), co
przywróci porz±dek. Oczywi¶cie sta³ym rozwi±zaniem jest u¿ywanie
odpowiedniego kawa³ka <CODE>termcap</CODE> lub <CODE>terminfo</CODE>.
<P>Dlaczego tak siê dzieje ¿e czasami dostajesz masê znaków do rysowania
ramek, np. po wys³aniu na ekran pliku binarnego za pomoc± <CODE>cat</CODE> ?
Istnieje wiele Esc-sekwencji które zmieniaj± zestaw znaków, a twój
plik mo¿e przypadkiem zawieraæ niektóre z nich. Esc c to ogólne
przekasowanie, lekarstwo na wszystko, ale je¿eli wiesz dok³adnie co
posz³o nie tak, mo¿esz to naprawiæ bez kasowania innych atrybutów
konsoli. Na przyk³ad po
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% cat
^N
^D
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>twój znak zachêty konsoli bêdzie siê ca³y sk³ada³ ze znaków do rysowania
ramek. Napisz teraz (na ¶lepo):
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% cat
^O
^D
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>I wszystko jest znów w porz±dku (wpisa³e¶ trzy symbole do ka¿dego <CODE>cat</CODE>:
^N lub ^O, Enter, ^D). ¯eby zrozumieæ co siê dzieje, patrz "Zestawy znaków
konsoli" poni¿ej.
<P>Je¶li za³adowa³e¶ jaki¶ dziwn± czcionkê i chcesz powróciæ do domy¶lnej.
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% setfont
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>wystarczy (za³o¿ywszy ¿e zachowa³e¶ domy¶ln± czcionke w domy¶lnym
miejscu). Je¶li ta czcionka nie zawiera osadzonej mapy unikodowej (i
wypisuje z³e symbole dla znaków akcentowanych), wpisz
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% loadunimap
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Na przyk³ad, je¶li wykonam
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% loadkeys de-latin1
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>bêdê mia³ niemieck± klawiaturê, a klawisz na lewo od Enter wypisze mi
a-umlaut. Dzia³a to, poniewa¿ a-umlaut wystêpuje na stronie kodowej 437,
i mapa unikodowa j±dra jest inicjalizowana dla CP 437, a moja karta
graficzna ma wbudowan± czcionkê CP 437. Je¶li teraz za³adujê czcionkê
ISO-8859-1 u¿ywaj±c
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% setfont iso01.f16
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>nadal wszystko dzia³a, bowiem <CODE>setfont</CODE> podstawia j±dru wa¿n± mapê
unikodow± (je¶li do czcionki nie jest do³±czona mapa), a bez mapy j±dro
odwo³uje siê bezpo¶rednio do czcionki, a to jest zupe³nie poprawne dla
systemu ISO-8859-1 z czcionk± iso01.f16. Ale przywrócenie poprzedniej
czcionki za pomoc±
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% setfont
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>daje du¿± sigmê zamiast a-umlaut - wszystkie akcentowane znaki s±
pomieszane, poniewa¿ ta czcionka równie¿ nie ma osadzonej mapy unikodowej.
Po wykonaniu
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% loadunimap
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>która ³aduje domy¶ln± mapê unikodow± (prawid³ow± dla domy¶lnej czcionki),
wszystko znów dzia³a jak trzeba. Zwykle <CODE>loadunimap</CODE> nie jest
wywo³ywane bezpo¶rednio, lecz przez <CODE>setfont</CODE>. Tak wiêc poprzednie
dwie komendy mo¿na zast±piæ przez
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% setfont -u def
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Czcionki etiopskie oraz lat1u*.psf maj± osadzone tabele znaków Unicode.
Wiêkszo¶æ pozosta³ych nie ma.
<P>Na starych terminalach wydruk zawieraj±cy znaki tabulacji
mo¿e wymagaæ opó¼nienia, wiêc musisz napisaæ
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% stty tab3
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>(patrz stty(1)).
<P>Tryb graficzny zmieniæ mo¿esz u¿ywaj±c <CODE>resizecons</CODE>
albo <CODE>SVGATextMode</CODE>. To zwykle za³atwia aspekt wy¶wietlania.
Po stronie wprowadzania mo¿e istnieæ wiele potencjalnie niew³a¶ciwych
rzeczy. Je¶li <CODE>X</CODE>, <CODE>DOOM</CODE>, albo jaki¶ inny program u¿ywaj±cy
trybu "surowego" pada, twoja konsola mo¿e ci±gle znajdowaæ siê w stanie
"surowym" (lub "pó³surowym"), i trudno jest wydawaæ polecenia. Patrz
"Jak wyj¶æ z trybu surowego" poni¿ej. Je¶li za³adowa³e¶ z³y uk³ad
klawiatury, to
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% loadkeys -d
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>³aduje ponownie uk³ad domy¶lny, ale mo¿e siê okazaæ ¿e trudno jest
napisaæ "-" ! Alternatywa to:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% loadkeys defkeymap
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Czasami nawet litery s± popl±tane. Warto wiedzieæ ¿e istniej± cztery
g³ówne typy klawiatur: QWERTY, QWERTZ, AZERTY i Dvoraka. Trzy pierwsze
nazwane s± od pierwszych sze¶ciu klawiszy i z grubsza odpowiadaj±
krajom angielsko-, niemiecko-, i francuskojêzycznym. W porównaniu z
QWERTY, uk³ad QWERTZ zamienia Y i Z. W porównaniu z QWERTY, uk³ad
AZERTY zamienia Q i A, W i Z, i ma M na prawo od L, na pozycji ¶rednika.
Uk³ad Dvoraka ma zupe³nie inny porz±dek liter.
<P>
<H2>4.1 Sprzêtowe kasowanie klawiatury</H2>
<P>
<P>Co¶ mo¿e byæ nie w porz±dku na poziomie ni¿szym ni¿ wie o tym Linux.
Istniej± co najmniej dwa ró¿ne ni¿sze poziomy (klawiatura i sterownik
klawiatury) w których wydaæ mo¿na komendê "wy³±cz klawiaturê" sprzêtowi
za ni± odpowiedzialnemu. Klawiatury czêsto mo¿na zaprogramowaæ
na u¿ywanie jednego z trzech ró¿nych zestawów kodów skanowych.
<P>Niemniej nie wiem o ¿adnym przypadku w którym okaza³oby siê to
jakim¶ problemem.
<P>Niektóre klawiatury maj± wbudowan± zdolno¶æ zmiany uk³adów. Stormy
Henderson (<CODE>stormy@ghost.net</CODE>) pisze:
"Je¶li twoja klawiatura przeprogramowa³a siê przez przypadek, mo¿esz
(na klawiaturze Gateway AnyKey) nacisn±æ control-alt-suspend_macro
by skasowaæ ustawienia klawiszy do stanu normalnego".
<P>
<H2><A NAME="s5">5. Delete i Backzspace</A></H2>
<P>
<P>Nak³onienie Delete i Backspace do prawid³owej pracy jest wcale trywialne,
zw³aszcza w ¶rodowisku mieszanym, gdzie komunikujesz siê z konsol±, z <CODE>X</CODE>,
<CODE>bash</CODE>, <CODE>emacsem</CODE>, logujesz siê zdalnie itd. Mo¿e bêdziesz musia³
wyedytowaæ kilkana¶cie plików konfiguracyjnych ¿eby powiedzieæ wszystkim
konkretnym programom czego dok³adnie chcesz. Z jednej strony problemem
jest jakie klawisze wypisuj± jakie kody (i jak te kody przetrawia
<CODE>kermit</CODE> czy <CODE>emacs</CODE>), a z drugiej strony jakie funkcje s± przypisane
jakim klawiszom.
<P>Ludzie czêsto skar¿± siê "mój klawisz wstecznej spacji nie dzia³a", jak
gdyby ten klawisz mia³ wbudowan± funkcjê "skasuj poprzedni znak". Niestety
wszystko co ten, albo ka¿dy inny, klawisz robi to wypisanie kodu, i mo¿na
tylko mieæ nadziejê ¿e sterownik tty j±dra i wszystkie aplikacje mo¿na
tak skonfigurowaæ ¿e klawisz wstecznej spacji rzeczywi¶cie dzia³a jako
klawisz kasuj±cy poprzedni znak.
<P>Wiêkszo¶æ unixowych programów otrzymuj± swoje dane wej¶ciowe tty przez
sterownik tty j±dra w trybie "niesurowym", i zwyk³e polecenie <CODE>stty</CODE>
ustala znak kasuj±cy. Jednak programy takie jak <CODE>bash</CODE>, <CODE>emacs</CODE>
czy <CODE>X</CODE> przetwarzaj± dane wej¶ciowe w³asnymi metodami, i musz± byæ
ka¿de z osobna przekonane do w³a¶ciwego dzia³ania.
<P>
<H2>5.1 Jak powiedzieæ Unixowi jakiego znaku chcesz u¿ywaæ ¿eby skasowaæostatnio napisany znak?</H2>
<P>
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% stty erase ^?
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Je¶li znak jest kasowany, ale w dziwny sposób, co¶ jest nie w porz±dku
z twoimi ustawieniami tty. Je¶li ustawione jest <CODE>echoprt</CODE>, kasowane
znaki ujête s± miêdzy <CODE>\</CODE> oraz <CODE>/</CODE>.
Je¶li <CODE>echoe</CODE> nie jest ustawione, znak kasowania jest wypisywany
(co jest rozs±dne w przypadku gdy jest to znak drukuj±cy, jak #).
Wiêkszo¶æ ludzi woli <CODE>stty echoe -echoprt</CODE>. Napisanie <CODE>stty sane</CODE>
zrobi to i wiêcej. Napisanie <CODE>stty -a</CODE> pokazuje bie¿±ce ustawienia.
Jak to siê sta³o ¿e domy¶lnie nie by³y poprawne? Bêd±, je¿eli u¿yjesz
poprawnego <CODE>getty</CODE>.
<P>Zauwa¿ ¿e wiele programów (jak <CODE>bash</CODE>, <CODE>emacs</CODE> itd.) maj± swoje
w³asne przypisania klawiszy (zdefiniowane w <CODE>~/.inputrc</CODE>,
<CODE>~/.emacs</CODE> itd.) i nie wp³ywa na nie ustawienie znaku kasowania.
<P>Standardowy unixowy sterownik tty nie rozpoznaje kursora, ani klawiszy
(takich jak klawiszy strza³ek) przesuwaj±cych bie¿±c± pozycjê, i st±d
nie ma te¿ komendy takiej jak "skasuj bie¿±cy znak". Ale na przyk³ad
mo¿esz nauczyæ <CODE>bash</CODE> na konsoli rozpoznawania Delete wstawiaj±c
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
set editing-mode emacs
"\e[3~":delete-char
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>do <CODE>~/.inputrc</CODE>
<P>
<H3>"Kiedy¶ getty dobrze oddawa³o DEL i BS, ale teraz siê popsu³o"</H3>
<P>
<P>Dawniej, sterownik konsoli zwykle wypisywa³ BS-spacja-BS
(<CODE>\010\040\010</CODE>)
gdy otrzyma³ znak DEL (<CODE>\177</CODE>). Dzisiaj, znaki DEL s±
ignorowane (tak jak powinny, poniewa¿ sterownik emuluje vt100). Zdob±d¼
lepsze getty, tj. takie które nie wypisuje DEL.
<P>
<H3>"Login zachowuje siê inaczej przy pierwszej i drugiej próbielogowania"</H3>
<P>
<P>Przy pierwszej próbie, komunikujesz siê z <CODE>getty</CODE>. Przy drugiej
próbie, komunikujesz siê z <CODE>login</CODE>, innym programem.
<P>
<H2>5.2 Jak powiedziec Linuxowi jaki kod wysy³aæ po naci¶niêciu klawisza</H2>
<P>
<P>Na konsoli lub, ¶ci¶lej, gdy nie jeste¶ w trybie (pó³)surowym, u¿yj
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% loadkeys mykeys.map
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>A pod X u¿yj
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% xmodmap mykeys.xmap
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>[gdzie mykeys.(x)map to oczywi¶cie konkretny plik definicji klawiatury -
przyp. t³um.]
<P>Zauwa¿ ¿e (od XFree86-2.1) X czyta linuxowe ustawienia uk³adów klawiatury
przy initializacji Xowego keymap. Chocia¿ oba systemy nie s± w 100%
kompatybilne, oznacza to ¿e w wielu przypadkach u¿ywanie <CODE>xmodmap>
sta³o siê zbêdne.
Za³ó¿my, na przyk³ad, ¿e chcesz ¿eby twój klawisz Backspace dawa³
wsteczn± spacjê (^H, ósemkowe 010), a szary klawisz Delete DEL (ósemkowe
012), dodaj poni¿sze do </CODE>etc/rc.local (albo tam gdzie trzymasz swoje
pliki inicjalizacyjne).
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
/usr/bin/loadkeys << EOF
keycode 14 = BackSpace
keycode 111 = Delete
EOF
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Zauwa¿ ¿e zmieni to funkcjê tych klawiszy tylko gdy nie u¿ywa siê
modyfikatorów. Domy¶lnie j±dro Linuxa pozwala Ctrl-Backspace wypisywaæ
wsteczn± spacjê - czasami przydaje siê to jako zapasowe wyj¶cie, gdy
stwierdzisz ¿e mo¿esz wypisywaæ tylko znaki DEL.
<P>Lewy klawisz Alt jest czasem zwany klawiszem Meta, a domy¶lnie kombinacje
AltL-X s± przypisane do symbolu Meta-X. Ale jakim ci±giem znaków jest
Meta-X? Ustalane jest to (via tty) przez znacznik Meta, ustawiony
komend± setmetamode. Dwiema mo¿liwo¶ciami s±: Esc X albo X iloczyn
logiczny 0200.
<P>
<H3>Dlaczego klawisz Backspace nie wysy³a domy¶lnie wstecznejspacji?</H3>
<P>
<P>(i) Poniewa¿ vt100 mia³ klawisz Delete nad klawiszem Enter.
<P>(ii) Bo Linus tak postanowi³.
<P>
<H2>5.3 Jak nakazaæ X zamianê Delete i Backspace</H2>
<P>
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% xmodmap -e "keysym BackSpace = Delete" -e "keysym Delete = BackSpace"
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Albo, je¶li chcesz tylko ¿eby klawisz Backspace dawa³ wsteczn± spacjê:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% xmodmap -e "keycode 22 = BackSpace"
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Albo, je¶li chesz tylko ¿eby klawisz Delete dawa³ Delete:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% xmodmap -e "keycode 107 = Delete"
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>(ale zwykle takie jest ju¿ domy¶lne przypisanie).
<P>
<H2>5.4 Jak powiedzieæ emacsowi co robiæ gdy otrzyma Delete lubwsteczn± spacjê</H2>
<P>
<P>Wsad¼ do swojego pliku <CODE>.emacs</CODE> linie jak ni¿ej:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
(global-set-key "\?" 'delete-backward-char)
(global-set-key "\C-h" 'help-command)
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Oczywi¶cie mo¿esz w ten sam sposób przypisaæ inne polecenia innym
klawiszom. Zauwa¿ ¿e niektóre tryby g³ówne i poboczne redefiniuj±
przypisania klawiszy. Na przyk³ad w trybie szukania przyrostowego
[incremental mode] mo¿na znale¼æ kod:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
(define-key map "\177" 'isearch-delete-char)
(define-key map "\C-h" 'isearch-mode-help)
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Oznacza to ¿e u¿ywanie dwóch powy¿szych komend globalnych mo¿e nie
byæ dobrym pomys³em. Za du¿o jest miejsc z wbudowanym za³o¿eniem ^H =
pomoc i Del = delete. Nie oznacza to ¿e musisz ustawiæ klawisze tak
¿eby Backspace dawa³o Del. Ale je¶li tak nie jest, naj³atwiej jest
zmieniæ ich uk³ad na najni¿szym mo¿liwym poziomie <CODE>emacsa</CODE>.
<P>
<H2>5.5 Jak nakazaæ emacsowi zamienienie Delete i Backspace</H2>
<P>
<P>Wsad¼ do swojego pliku <CODE>.emacs</CODE> linie jak ni¿ej:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
(setq keyboard-translate-table (make-string 128 0))
(let ((i 0))
(while (< i 128)
(aset keyboard-translate-table i i)
(setq i (1+ i))))
(aset keyboard-translate-table ?\b ?\^?)
(aset keyboard-translate-table ?\^? ?\b)
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Ostatnie wersje <CODE>emacsa</CODE> maj± funkcjê <CODE>keyboard-translate</CODE>, wiêc
mo¿na upro¶ciæ powy¿sze do
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
(keyboard-translate ?\C-h ?\C-?)
(keyboard-translate ?\C-? ?\C-h)
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Zauwa¿ ¿e pod <CODE>X</CODE> <CODE>emacs</CODE> mo¿e rozró¿niaæ Ctrl-h i klawisz
Backspace (niezale¿nie od tego jakie kody oba wypisuj± na konsoli),
a domy¶lnie <CODE>emacs</CODE> bêdzie widzia³ klawisz wstecznej spacji jako DEL
(wykonuj±cy polecenia kasowania, przypisane temu znakowi, a nie
polecenia pomocy, przypisane do ^H). Mo¿na ro¿ró¿niaæ Backspace i Delete,
np. poprzez
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
(global-unset-key [backspace] )
(global-set-key [backspace] 'delete-backward-char)
(global-unset-key [delete] )
(global-set-key [delete] 'delete-char)
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>
<H2>5.6 Jak nakazaæ kermitowi zamienienie Delete i Backspace</H2>
<P>
<P>Wsad¼ do swojego pliku <CODE>.kermrc</CODE> linie jak ni¿ej:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
set key \127 \8
set key \8 \127
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>
<H2>5.7 Jak poinformowaæ xterm o twoich ulubionych trybach tty</H2>
<P>
<P>Xterm dziedziczy zwykle tryby tty po programie który go wywo³a³.
W <CODE>xdm</CODE>, domy¶lne klawisze kasowania i usuwania to <CODE>#</CODE> i <CODE>@</CODE>, jak
w starej dobrej wersji 6 Unixa.
Je¶li nie podoba ci siê to, mo¿esz wsadziæ co¶ podobnego do
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
XTerm*ttymodes: erase ^? kill ^U intr ^C quit ^\ eof ^D susp ^Z start ^Q stop ^S eol ^@
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>do <CODE>/usr/lib/X11/app-defaults/XTerm</CODE> albo do
<CODE>$HOME/.Xresources</CODE>, zak³adaj±c ¿e masz liniê
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
xrdb $HOME/.Xresources
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>w swoim <CODE>$HOME/.xinitrc</CODE>.
<P>
<H2>5.8 Jak poinformowaæ xmosaic ¿e klawisz Backspace wypisuje Del</H2>
<P>
<P>Wsadzenie
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
*XmText.translations: #override\n\
<Key>osfDelete: delete-previous-character()
*XmTextField.translations: #override\n\
<Key>osfDelete: delete-previous-character()
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>do twojego <CODE>$HOME/.Xresources</CODE> pomo¿e.
<P>W Netscape FAQ mo¿na jednak przeczytaæ:
<P>
<PRE>
Dlaczego mój klawisz Backspace nie dzia³a w polach tekstowych?
Domy¶lnie, Linux i XFree86 dostarczane s± ze ¼le skonfigurowanymi
klawiszami Backspace i Delete. Wszystkie programy oparte na Motif
(w tym oczywi¶cie Netscape Navigator) bêd± w ten sam sposób ¼le
dzia³aæ.
Specyfikacja Motif mówi ¿e Backspace ma kasowaæ poprzedni znak a
Delete ma kasowaæ znak nastêpny. Linux i XFree86 s± dostarczane
z takim ustawieniem ¿e oba klawisze - Backspace i Delete - wypisuj±
Delete.
Mo¿esz to naprawiæ u¿ywaj±c którego¶ z programów xmodmap, xkeycaps
b±d¼ loadkeys i sprawiæ ¿e odpowiedni klawisz wypisuje klawsym
wsteczna spacja, a nie Delete.
Mo¿esz to równie¿ naprawiæ u¿ywaj±c pliku .motifbind; patrz
strona man VirtualBindings(3).
Uwaga: nie u¿ywaj zasobów *XmText.translations lub *XmTextField.
translations próbuj±c naprawiæ ten problem. Je¶li tak zrobisz,
rozwalisz pozosta³e przypisania klawiszy w polach tekstowych NN.
</PRE>
<P>
<H2>5.9 Lepsze rozwi±zanie dla programów u¿ywaj±cych Motifa, jak netscape</H2>
<P>
<P>Ted Kandell (ted@tcg.net) sugeruje co nastêpuje:
<P>Dodaj poni¿sze gdzie¶ w swoim <CODE>.profile</CODE>:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
stty erase ^H
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Je¶li u¿ywasz basha, dodaj poni¿sze linie do swojego <CODE>.inputrc</CODE>:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
"\C-?": delete-char
"\C-h": backward-delete-char
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Dodaj nastêpuj±ce linie do swojego pliku <CODE>.xinitrc</CODE>:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
xmodmap <<-EOF
keycode 22 = BackSpace osfBackSpace
keycode 107 = Delete
EOF
# wystartuj tu swojego managera okien, np.
#(fvwm) 2>&1 | tee /dev/tty /dev/console
stty sane
stty erase ^H
loadmap <<-EOF
keycode 14 = BackSpace
keycode 111 = Delete
EOF
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Bêdzie to definitywnie dzia³aæ dla klawiatury PC 101 lub 102-klawiszowej,
z ka¿dym rozk³adem Linuxa/XFree86.
<P>Wa¿n± czê¶ci± uczenia aplikacji motifowych takich jak Netscape poprawnej
pracy jest dodanie osfBackSpace do keycode 22, oprócz BackSpace.
<P>Zauwa¿ nie po obu stronach znaku = nie mog± siê znajdowaæ spacje.
<P>
<H2>5.10 Co z termcap i terminfo?</H2>
<P>
<P>Gdy kto¶ ma problemy z wsteczn± spacj±, ma on tendencjê do patrzenia w swój
kawa³ek termcap (lub terminfo) opisuj±cy terminal; i rzeczywi¶cie, istnieje
tam zdolno¶æ kb (lub kbs) opisuj±ca kod wypisywany przez klawisz Backspace.
Niemniej niewiele programów jej u¿ywa, wiêc - chyba ¿e masz problemy
z jednym konkretnym programem - prawdopodobnie b³±d le¿y gdzie indziej.
Oczywi¶cie poprawienie swojego kawa³ka termcap (terminfo) nie jest z³ym
pomys³em tak czy owak. Patrz ni¿ej pod "Zmienna TERM".
<P>
<H2><A NAME="s6">6. Zestawy znaków konsoli</A></H2>
<P>
<P>J±dro próbuje wywnioskowaæ najpierw jaki symbol rozumieæ przez ka¿dy
podany przez u¿ytkownika bajt, a nastêpnie gdzie ten symbol jest
umieszczony w bie¿±cej czcionce.
<P>J±dro wie o piêciu t³umaczeniach bajtów na symbole konsoli-ekranu.
W trybie Unicode (UTF-8) kod UTF-8 jest przekszta³acany bezpo¶rednio
na Unicode. Za³o¿eniem jest ¿e prawie wszystkie potrzebne symbole
w Unicode siê znajduj±, a w przypadkach gdzie nie jest to prawd±
zarezerwowane s± kody 0x00ff* dla bezpo¶redniego dostêpu do czcionki.
Poza trybem Unicode, u¿ywa siê jednej z tabeli t³umaczeñ.
Te cztery tabele to: a) Latin1 -> Unicode, b) grafika vt100 ->
Unicode, c) PC -> Unicode, d) zdefiniowane przez u¿ytkownika.
<P>Istniej± dwa zestawy znaków, zwane G0 i G1, i jeden z nich jest
zestawem bie¿±cym (pocz±tkowo G0).
Wypisanie ^N spowoduje ¿e bie¿±cym zestawem bêdzie G1, ^O ¿e G0.
<P>Zmienne G0 i G1 wskazuj± na tablice t³umaczeñ, i mog± byæ zmienione
przez u¿ytkownika. Pocz±tkowo wskazuj± na tablice a) i b), odpowiednio.
Sekwencje Esc(B, Esc(0, Esc(U, Esc(K powoduj± ¿e G0 wskazuje na
tablice t³umaczeñ a), b), c), d), odpowiednio.
Sekwencje Esc)B, Esc)0, Esc)U, Esc)K powoduj± ¿e G1 wskazuje na
tablice t³umaczeñ a), b), c), d), odpowiednio.
<P>Sekwencja Esc-c powoduje skasowanie terminala, czyli to czego chcesz
je¿eli ekran jest ca³y za¶miecony. Czêsto doradzane <CODE>echo ^V^O</CODE>
spowoduje tylko ¿e zestawem bie¿±cym bêdzie G0, ale nie ma gwarancji ¿e
G0 pokazuje na tablicê a).
W niektórych dystrybucjach istnieje program reset(1), który wypisuje
po prostu echo ^[c. Je¶li twój kawa³ek termcap dla konsoli jest
poprawny (i ma <CODE>:rs=\Ec:</CODE>), wtedy zadzia³a tak¿e
<CODE>setterm -reset</CODE>.
<P>Zdefiniowan± przez u¿ytkownika tablicê odwzorowañ ustawiæ mo¿na
u¿ywaj±c mapscrn(8). Rezultatem odwzorowania jest to ¿e je¿eli
wypisywany jest symbol c, to wysy³any do pamiêci ekranu jest
symbol <CODE>s = map[c]</CODE>. Obraz bitowy który odpowiada <CODE>s</CODE>
znajduje siê w ROMie znakowym, i mo¿e zostaæ zmieniony przy
pomocy setfont(8).
<P>
<H2><A NAME="s7">7. Prze³±czanie konsoli</A></H2>
<P>
<P>Domy¶lnie prze³±czania konsoli dokonuje Alt-Fn lub Ctrl-Alt-Fn. Pod
<CODE>X</CODE> (lub nowszymi wersjami <CODE>dosemu</CODE>) dzia³a tylko Ctrl-Alt-Fn.
Wiele uk³adów klawiatur pozwala na cykliczne przemieszczanie siê
miêdzy konsolami przy u¿yciu Alt-strza³ka_w_prawo i Alt-strza³ka_w_lewo.
<P>XFree86 1.3 nie wie ¿e przyci¶niêty jest Alt gdy prze³±czasz siê do
okienka X. Tak wiêc nie mo¿esz prze³±czyæ siê natychmiast na jak±¶
innej WK, ale musisz najpierw zwolniæ Alt.
W drug± stronê powinno to dzia³aæ; j±dro zawsze zanotowywuje stan
góra/dó³ wszystkich klawiszy. (na tyle na ile mo¿na; na niektórych
klawiaturach czê¶æ klawiszy nie wysy³a kodu skanowego po naci¶niêciu,
np. klawisze PFn na FOCUS 9000) lub zwolnieniu (np. klawisz Pause
na wielu klawiaturach).
<P>XFree86 1.3 zapisuje czcionki za³adowane do ROMu znakowego przy starcie
i przywraca je przy prze³±czaniu konsoli. Tak wiêc efekt <CODE>setfont</CODE>
na WK zostaje wymazany gdy prze³±czasz siê miêdzy X i zewnêtrzem.
U¿ywanie <CODE>setfont</CODE> pod X mo¿e doprowadziæ do dziwnych rezultatów.
<P>Pod kontrol± programow± WK mo¿na zmieniaæ u¿ywaj±c komendy <CODE>chvt</CODE>.
<P>
<H2>7.1 Zmiana numeru Wirtualnych Konsoli</H2>
<P>
<P>To pytanie ci±gle pojawia siê od czasu do czasu, ale odpowied¼ brzmi:
ju¿ masz ich dosyæ. Od wersji 1.54 j±dra istnieje od 1 do 63 wirtualnych
konsol. Nowa konsola tworzona jest natychmiast po otwarciu. Usuwa siê
j± narzêdziem <CODE>disalloc</CODE> (ale mo¿na j± usun±æ tylko gdy nie ma z ni±
skojarzonych procesów).
<P>Dla starszych j±der, zmieñ liniê
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
#define NR_CONSOLES 8
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>w <CODE>include/linux/tty.h</CODE> (nie zwiêkszaj tej liczby powy¿ej 63),
i zrekompiluj j±dro.
<P>Je¶li jeszcze nie istniej±, stwórz urz±dzenia tty u¿ywaj±c <CODE>MAKEDEV</CODE> lub
<CODE>mknod ttyN c 4</CODE>, gdzie <CODE>N</CODE> oznacza numer tty. Na przyk³ad:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
for i in 9 10 11 12; do mknod /dev/tty$i c 4 $i; done
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>albo, lepiej, (poniewa¿ zatroszczy siê to równie¿ o w³a¶ciciela i prawa
dostêpu)
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
for i in 9 10 11 12; do /dev/MAKEDEV tty$i; done
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Je¶li chcesz ¿eby nowe WK uruchamia³y <CODE>getty</CODE>, dodaj linie w
<CODE>/etc/inittab</CODE> (ale jest znacznie lepiej mieæ uruchomione tylko dwie
<CODE>getty</CODE>, i tworzyæ wiêcej konsol dynamicznie w razie potrzeby. W ten
sposób bêdziesz mia³ wiêcej pamiêci gdy nie u¿ywasz wszystkich konsol, a
tak¿e wiêcej konsol, w razie gdyby¶ naprawdê ich potrzebowa³. Wyedytuj
<CODE>/etc/inittab</CODE> i wykomentuj wszystkie <CODE>getty</CODE> prócz dwóch
pierwszych).
<P>Gdy konsole s± przydzielane dynamicznie, zazwyczaj naj³atwiej jest
mieæ tylko jedn± czy dwie z uruchomionym <CODE>getty. Wiêcej
otwiera siê za pomoc± <CODE>open -l -s bash</CODE>. Nieu¿ywane konsole
(bez skojarzonych procesów) usuwa siê za pomoc± <CODE>disalloc</CODE>.
Ale, rzec mo¿esz, zajêty jestem czynno¶ciami w których nagle potrzebujê
wiêcej konsol, a nie mam znaku zachêty bash aby wydaæ polecenie <CODE>open</CODE>.
Na szczê¶cie mo¿liwe jest stworzenie nowej konsoli po naci¶niêciu jednego
klawisza, bez wzglêdu na to co dzieje siê na konsoli bie¿±cej.
Je¶li masz <CODE>spawn_login</CODE> z <CODE>kbd-0.90.tar.gz</CODE> i wstawisz
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
loadkeys << EOF
alt keycode 103 = Spawn_Console
EOF
spawn_login &
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
do <CODE></CODE></CODE>etc/rc.local, naci¶niêcie Alt-strza³ka_w_górê utworzy
now± WK z uruchomionym <CODE>login</CODE> (i prze³±czy siê na ni±). U¿ywaj±c
<CODE>spawn_console &</CODE> zamiast <CODE>spawn_login &</CODE> uzyskasz
tam uruchomiony <CODE>bash</CODE>. Patrz te¿ <CODE>open-1.4.tgz</CODE> oraz
<CODE>dynamic-vc-1.1.tar.gz</CODE>.
<P>To jaka czynno¶æ winna byæ podejmowana po naci¶niêciu tego klawisza
Spawn_Console mo¿na równie¿ ustawiæ w <CODE>/etc/inittab</CODE> pod
<CODE>kbrequest</CODE>, je¶li masz ¶wie¿y plik inicjalizacyjny. Patrz inittab(5)
(czynno¶æ ta mo¿e byæ czym¶ zupe³nie innym - nazwa³em ten klawisz
Spawn_Console po prostu dlatego ¿e do tego go wykorzystywa³em).
<P>Na terminalach wyliczonych w <CODE>/etc/securetty/ mo¿esz zalogowaæ siê
tylko jako root. Istniej± programy które czytaj± ustawienia terminala
z plików <CODE>/etc/ttys/</CODE> i <CODE>/etc/ttytype</CODE>. Je¶li masz takie
pliki, i stworzysz dodatkowe konsole, dobrym pomys³em mog³oby byæ
równie¿ dodanie dla nich linii w tych plikach.
<H2><A NAME="s8">8. Ctrl-Alt-Del i inne specjalne kombinacje klawiszy</A></H2>
<P>
<P>
<H2>8.1 Ctrl-Alt-Del (prze³adowanie)</H2>
<P>
<P>Je¶li naci¶niesz Ctrl-Alt-Del (albo ka¿dy inny klawisz z przypisanym
przed loadkeys klawsymem Boot) komputer albo prze³aduje siê natychmiast
(bez sync), albo do <CODE>init</CODE> wysy³a siê SIGINT. To pierwsze zachowanie
jest domy¶lne. Mo¿e je zmieniæ root u¿ywaj±c systemowego wywo³ania reboot(),
patrz ctrlaltdel(8). Niektóre pliki <CODE>init</CODE> zmieniaj± warto¶æ domy¶ln±.
To co nast±pi gdy <CODE>init</CODE> otrzyma SIGINT zale¿y od u¿ytej wersji tego¿ -
czêsto okre¶la to pole <CODE>pf</CODE> w <CODE>/etc/inittab</CODE> (co oznacza ¿e
mo¿esz w tym przypadku uruchomiæ dowolny program).
<P>W obecnym j±drze Ctrl-AltGr-Del nie jest ju¿ domy¶lnie przypisane do
Boot.
<P>
<H2>8.2 Inne kombinacje</H2>
<P>
<PRE>
Name Default binding
-------------------------------
Show_Memory Shift-Scrollock [pokazuje info o pamiêci]
Show_Registers AltGr-ScrollLock [pokazuje zawarto¶æ rejestrów]
Show_State Ctrl-ScrollLock [pokazuje status]
Console_n Alt-Fn and Ctrl-Alt-Fn (1 <= n <= 12) [konsola nr n]
Console_{n+12} AltGr-Fn (1 <= n <= 12) [konsola nr n+12]
Incr_Console Alt-RightArrow [o konsolê w górê]
Decr_Console Alt-LeftArrow [o konsolê w dó³]
Last_Console Alt[Gr]-PrintScreen [ostatnia konsola]
Scroll_Backward Shift-PageUp [przewija ekran w górê]
Scroll_Forward Shift-PageDown [przewija ekran w dó³]
Caps_On [w³±cza du¿e litery. CapsLock dzia³a
jako prze³±cznik]
Compose Ctrl-. [tryb sk³adania, np. '+e daje é]
</PRE>
<P>
<H2>8.3 Kombinacje w X</H2>
<P>
<P>
<PRE>
Ctrl-Alt-Fn Prze³±cza na WK nr n
Ctrl-Alt-KP+ Nastêpny tryb
Ctrl-Alt-KP- Ostatni tryb
Ctrl-Alt-BS "zabija" X
</PRE>
<P>[KP+ i KP- to szary plus i minus z klawiatury numerycznej - przyp. t³um.]
<P>Na niektórych p³ytach g³ównych Ctrl-Alt-KP- i Ctrl-Alt-KP+ s± równowa¿ne
naci¶niêciu przycisku Turbo. To jest, oba dadz± w wyniku kody skanowe
1d 38 4a ca b8 9d i 1d 38 4e ce b8 9d, i oba prze³±czaæ bêd± miêdzy
trybem turbo (>= 25 Mhz) i nie-turbo (8/12 Mhz). (te kombinacje klawiszy
czêsto dzia³aj± tylko po ustawieniu zworkami na p³ycie g³ównej).
<P>Perry F. Nguyen (pfnguyen@netcom22.netcom.com) pisze:
AMI BIOS ma w³a¶ciwo¶æ która blokuje klawiaturê i miga diodami
je¿eli naci¶niêto kombinacjê Ctrl-Alt-Backspace w czasie pytania o
has³o BIOS, a¿ to has³o nie zostanie wpisane.
<P>
<H2>8.4 Kombinacje Dosemu</H2>
<P>
<PRE>
Ctrl-Alt-Fn Prze³±cz na WK nr n (od wersji 0.50, wcze¶niej Alt-Fn)
Ctrl-Alt-PgDn "zabij" dosemu (w trybie SUROWYM klawiatury)
</PRE>
<P>(i wiele innych kombinacji - patrz dokumentacja dosemu)
<P>
<H2>8.5 Sk³adanie symboli</H2>
<P>
<P>Jeden symbol mo¿e byæ z³o¿ony przy u¿yciu kilku klawiszy.
<P>
<UL>
<LI>lewyAlt-naci¶niêcie, plus numer dziesiêtny wpisany na klawiaturze
numerycznej, plus lewyAlt-zwolnienie daje symbol o kodzie o tym
numerze (w trybie Unicode ten sam mechanizm, ale wtedy z czterema
cyframi szesnastkowymi, mo¿na wykorzystaæ do zdefiniowania symbolu
Unicode).</LI>
<LI>Klawisz diakrytyki plus symbol daje ten symbol z na³o¿on± diakrytyk±.
Je¶li kombinacja nie jest zdefiniowana, oba klawisze brane s± oddzielnie.
To które klawiszê s± diakrytykami jest ustawialne przez u¿ytkownika;
domy¶lnie ¿aden. Mo¿na zdefiniowaæ piêæ (sze¶æ od 2.0.5) klawiszy diakrytyki
(za pomoc± loadkeys(1)); dead_grave, dead_acute, dead_circumflex, dead_tilde,
dead_diaeresis (te¿ dead_cedilla). Co dok³adnie oznacza owo na³o¿enie równie¿
jest ustawialne przez u¿ytkownika; np. klawisz diakrytyki + symbol jest
równowa¿ne Compose + diakrytyka + symbol.</LI>
<LI>Compose plus dwa symbole daje symbol-z³o¿enie. Ten kombinacje s±
ustawialne przez u¿ytkownika. Dzisiaj istnieje 68 kombinacji zdefiniowanych
domy¶lnie; mo¿esz je zobaczyæ pisz±c "dumpkeys | grep compose"</LI>
<LI>Dalej id± owe klawisze modyfikuj±ce zwane "Sticky" (od 1.3.33). Na
przyk³ad mo¿na napisaæ ^C jako SControl, C i Ctrl-Alt-Backspace jako
SControl, SAlt, BackSpace</LI>
</UL>
<P>Zauwa¿ ¿e istniej± przynajmniej trzy takie mechanizmy z³o¿eñ:
<OL>
<LI>Mechanizm sterownika klawiatury Linuxa, u¿ywany w po³±czeniu z
loadkeys.</LI>
<LI>Mechanizm X - patrz X386keybd(1), pó¼niej XFree86kbd(1).
Pod X11R6: zmodyfikuj <CODE>/usr/X11R6/lib/X11/locale/iso8859-1/Compose</CODE>.</LI>
<LI>Mechanizm emacsowy uzyskiwany po za³adowaniu "iso-insert.el" lub
wywo³aniu iso-accents-mode.</LI>
</OL>
<P>W X porz±dek obu symboli jest dowolny; i Compose-,-c i Compose-c-, dadz±
dla Linuxa i emacsa domy¶lnie dzia³a tylko ta pierwsza sekwencja.
Dla X lista kombinacji z³o¿eñ jest ustalona. Linux i emacs s± elastyczne.
Te trzy domy¶lne listy s± nieco podobne, ale ró¿ni± siê szczegó³ami.
<P>
<H2><A NAME="s9">9. Ró¿ne w³a¶ciwo¶ci konsoli</A></H2>
<P>
<P>
<H2><A NAME="s10">10. Jak wyj¶æ z trybu surowego</A></H2>
<P>
<P>Je¶li jaki¶ program u¿ywaj±cy trybu klawiatury K_RAW zakoñczy dzia³anie
bez przywrócenia trybu klawiatury do K_XLATE, trudno jest co¶ zrobiæ -
nie dzia³a nawet Ctrl-Alt-Del. Niemniej mo¿na czasami unikn±æ naciskania
przycisku Reset (co jest te¿ po¿±dane; twoi u¿ytkownicy mog± siê
zdenerwowaæ je¶li przerwiesz im sesjê Hacka prze³adowaniem; mo¿esz te¿
uszkodziæ swój system plików).
Proste rozwi±zania opieraj± siê na zalogowaniu siê z innego terminalu
lub innego komputera i wykonania <CODE>kbd_mode -a</CODE>.
Procedura poni¿ej zak³ada ¿e nie jest uruchomiony X, i ¿e ekran znajduje
siê w trybie tekstowym, ¿e znajdujesz siê w znaku zachêty bash, ¿e
u¿ywasz amerykañskiego uk³adu klawiatury i ¿e znakiem który przerywa
dzia³anie komendy jest u ciebie Ctrl-C.
<P>Krok 1. Uruchom X.
Jak poni¿ej: naci¶nij 2 (nie zwalniaj), naci¶nij F12 (nie zwalniaj)
i natychmiast potem naci¶nij =. Uruchomi to X.
(Wyja¶nienie: je¶li naci¶niêcie klawisza wysy³a kod klawisza K, to
zwolnienie klawisza wysy³a kod K+128. Byæ mo¿e twoja pow³oka nie
lubi tych znaków powy¿ej 128, wiêc unikamy wys³ania ich nie zwalniaj±c
¿adnego z klawiszy. Musimy jednak byæ szybcy, w przeciwnym razie
nast±pi powtarzanie klawiszy. Cyfra 2 daje Ctrl-C, które usuwa poprzednie
¶mieci, F12 daje X, a = Return).
Twój ekran mo¿e byæ teraz szary, poniewa¿ nie wskazano <CODE>.xinitrc</CODE>.
Ctrl-Alt-Fn jednak dzia³a, mo¿esz wiêc przej¶æ do innej WK (Ctrl-Alt-BS
tak¿e dzia³a, ale zwraca ciê do poprzedniego stanu, a tego nie chcesz).
<P>Step 2. Ustaw zmianê trybu klawiatury.
(Na przyk³ad poprzez <CODE>sleep 5; kbd_mode -a</CODE>).
<P>Step 3. Opu¶æ X.
Alt-Fx (czêsto Alt-F7) przywraca X, a wtedy Ctrl-Alt-Backspace powoduje
wyj¶cie z niego. W ci±gu piêciu sekund twoja klawiatura znów bêdzie
nadawa³a siê do u¿ytku.
<P>Je¶li chcesz przygotowaæ siê na t± okoliczno¶æ, uczyñ
<CODE>\215A\301</CODE> (3 symbols) aliasem na <CODE>kbd_mode -a</CODE>.
Teraz naci¶niêcie tylko = F7 = (trzy symbole) przywróci ciê do normalno¶ci.
<P>
<H2><A NAME="s11">11. Diody na klawiaturze</A></H2>
<P>
<P>1. S± to znaczniki klawiatury zale¿ne od <CODE>tty</CODE>; ka¿da WK ma swój
NumLock, CapsLock i ScrollLock. Domy¶lnie te znaczniki pokazywane s±
przez diody. Zwyk³ym sposobem ich zmiany jest naci¶niêcie odpowiedniego
klawisza (uwaga uboczna: naci¶niêcie klawisza NumLock w trybie klawiszy
aplikacji nie zmieni stanu NumLock, ale wypisze Esc-sekwencjê. Je¶li
chcesz ¿eby klawisz NumLock zawsze zmienia³ stan NumLock, przypisz go
do Bare_Num_Lock).
<P>2. Nastêpnie, na ka¿de <CODE>tty</CODE> istniej± domy¶lne znaczniki klawiatury,
aby zinicjalizowaæ je gdy nast±pi przekasowanie. Tak wiêc je¶li chcesz
¿eby NumLock by³ ca³y czas w³±czony, jest to mo¿liwe. Zwykle zmieniæ
to mo¿na przez <CODE>setleds -D</CODE>.
<P>3. Istnieje mo¿liwo¶æ ¿e diody nie oddaj± stanu znaczników klawiatury,
ale co¶ innego.
<P>3A. To co¶ innego mo¿e byæ jakimi¶ trzema bitami gdzie¶ w j±drze -
co mo¿na wykorzystaæ je¿eli chcesz pilnowaæ bitów stanu jakiego¶
sprzêtu czy programu. Je¶li chcesz tego, zmodyfikuj ¼ród³o j±dra
aby wywo³ywa³o gdzie¶ <CODE>register_leds()</CODE>/
<P>3B. To co¶ innego mo¿e byæ te¿ czymkolwiek co jaki¶ program chce
pokazaæ za pomoc± diod. Tak wiêc osoby które lubi± takie rzeczy mog±
u³o¿yæ ze ¶wiate³ek ³adne wzorki. Je¶li chcesz tego, u¿yj ioctl KBSETLED.
<P>To drugi sposób nie jest "na tty", ale wybór pomiêdzy pierwszym a drugim
sposobem jest.
<P>Podsumowuj±c: ka¿de <CODE>tty</CODE> ma znacznik kbd -> ledmode. Je¶li ma
on warto¶æ LED_SHOW_FLAGS, wtdy pokazane s± znaczniki klawiatury (NumLock
itd.) konkretnego <CODE>tty</CODE>. Je¶li ma on warto¶æ LED_SHOW_IOCTL, wtedy
diody pokazuj± ka¿d± warto¶æ któr± ostatnio im przypisano za pomoc±
ioctl KBSETLED.
<P>Dodaæ mo¿na ¿e <CODE>X</CODE> u¿ywa ioctl-ów aby ustawiæ diody, ale nie
kasuje swojej WK przy wyj¶ciu, tak wiêc po u¿ywaniu <CODE>X</CODE> istnieæ
mo¿e jedna WK która nie jest w domy¶lnym stanie LED_SHOW_FLAGS. Mo¿na
to naprawiæ wykonuj±c <CODE>setleds -L</CODE> na tej WK. Patrz setleds(1).
<P>
<H2><A NAME="s12">12. Zmienna TERM</A></H2>
<P>
<P>Wiele programów u¿ywa zmiennej <CODE>TERM</CODE> i bazy danych <CODE>/etc/termcap</CODE>
lub <CODE>/usr/lib/terminfo/*</CODE> ¿eby zadecydowaæ które ci±gi znaków
wys³aæ by wyczy¶ciæ ekran, przesun±æ kursor itd., i czêsto tak¿e by
zdecydowaæ który ci±g znaków wysy³any jest przez klawisz wstecznej
spacji [u¿ytkownika], klawisze funkcyjne itp.
T± warto¶æ ustawia zrazu j±dro (dla konsoli).
Zwykle warto¶æ t± ponownie ustawia <CODE>getty</CODE>, u¿ywaj±c <CODE>/etc/ttytype</CODE>
lub argumentu podanego w <CODE>/etc/inittab</CODE>.
Czasami jest ona równie¿ ustawiana w <CODE>/etc/profile</CODE>.
<P>Starsze systemy u¿ywaj± <CODE>TERM=console</CODE> lub <CODE>TERM=co80x25</CODE>. Nowsze
systemy (z ncurses 1.8.6) u¿ywaj± bardziej dookre¶lonego <CODE>TERM=linux</CODE>
lub <CODE>TERM=linux-80x25</CODE>. Niemniej starsze wersje <CODE>setterm</CODE> sprawdzaj±
obecno¶æ <CODE>TERM</CODE> równej con* i dlatego odmawiaj± pracy z <CODE>TERM=linux</CODE>.
<P>Od wersji j±dra 1.3.2, domy¶ln± warto¶ci± j±dra dla konsoli jest
<CODE>TERM=linux</CODE>.
<P>Je¶li masz plik termcap bez kawa³ka opisuj±cego linux, dodaj s³owo
linux do kawa³ka dla konsoli:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
console|con80x25|linux:\
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>i ustaw <CODE>/usr/lib/terminfo/l/linux</CODE> jako kopiê lub odno¶nik
symboliczny do <CODE>/usr/lib/terminfo/c/console</CODE>.
<P>
<H2>12.1 Terminfo</H2>
<P>
<P>W kawa³ku terminfo dla konsoli linuxowej od ncurses 1.8.6 brakuje
<CODE>kich1=\E[2~</CODE>, czego potrzebuj± niektóre programy.
Wyedytuj plik i skompiluj go <CODE>tic</CODE>.
<P>
<H2><A NAME="s13">13. Jak zmusiæ inne programy do dzia³ania ze znakami spoza ASCII</A></H2>
<P>
<P>W dawnych z³ych czasach by³o to wcale nu¿±ce. Ka¿dy program z osobna
musia³ byæ indywidualnie przekonywany do zostawienia twoich bitów
w spokoju. Nie ¿eby dzisiaj wszystko by³o ³atwe, ale ostatnio wiele
narzêdzi GNU nauczy³o siê reagowaæ na <CODE>LC_CTYPE=iso_8859_1</CODE> lub
<CODE>LC_CTYPE=iso-8859-1</CODE>. Spróbuj najpierw tego; je¶li nie pomo¿e,
spójrz na podpowiedzi poni¿ej. Zauwa¿ ¿e w nowszych wersjach <CODE>libc</CODE>
procedura <CODE>setlocale()</CODE> dzia³a tylko je¿eli zainstalowa³e¶ pliki
locale (tj. w <CODE>/usr/lib/locale</CODE>).
<P>Przede wszystkim ósmy bit powinien przetrwaæ przetwarzanie danych
wej¶ciowych w j±drze, wiêc upewnij siê ¿e ustawi³e¶ <CODE>stty cs8
-istrip -parenb</CODE>
<P>A. Dla <CODE>emacsa</CODE> szczegó³y w du¿ym stopniu zale¿± od wersji. Informacja
poni¿ej dotyczy wersji 19.34. Wstaw linie:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
(set-input-mode nil nil 1)
(standard-display-european t)
(require 'iso-syntax)
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>do swojego <CODE>$HOME/.emacs</CODE>. Pierwsza linia (mówi±c ¶ci¶lej -
koñcowe 1) mówi <CODE>emacsowi</CODE> ¿eby nie obcina³ ósmego bitu ze wprowadzanych
znaków. Druga linia mówi <CODE>emacsowi</CODE> ¿eby nie wy¶wietla³ znaków spoza
ASCII jako warto¶ci ósemkowych. Trzecia linia wyszczególnia w³a¶ciwo¶ci
sk³adni i tablicê konwersji ma³ych/du¿ych liter dla zestawu znaków Latin-1.
Dwie ostatnie linie s± zbêdne je¿eli masz co¶ podobnego do
LC_TYPE=ISO-8859-1 w swoim ¶rodowisku (zmienna ta mo¿e te¿ nazywaæ siê
LC_ALL albo po prostu LANG. Jej warto¶æ mo¿e byæ czymkolwiek co zawiera
ci±g znaków 88591, 8859-1 lub 8859_1).
<P>To ju¿ dobry pocz±tek. Na terminalach które nie potrafi± wy¶wietlaæ
symboli ISO-8859-1 spoza ASCII, komenda
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
(load-library "iso-ascii")
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>spowoduje ¿e znaki akcentowane wy¶wietlane bêd± jako {,c}a. Je¶li twoja
klawiatura nie daje ³atwego sposobu wprowadzania znaków spoza ASCII, to
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
(load-library "iso-transl")
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>uczyni dwuznakow± sekwencjê ^X8 znakiem sk³adania [Compose], tak ¿e
czteroznakowa sekwencja ^X8,c daje c-cedilla. Bardzo niewygodne.
<P>Komenda
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
(iso-accents-mode)
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>w³±czy lub wy³±czy tryb akcentów ISO-8859-1, w którym sze¶c klawiszy:
`, ', ", ^, , / s± klawiszami diakrytyk które modyfikuj± nastêpuj±cy
po nich symbol. Kombinacje specjalne: c daje c z cedill±, d daje
islandzkie eth, t daje islandzkie thorn, "s daje niemieckie scharfes-s,
/a daje a z kó³eczkiem, /e daje ligaturê ae, < i > daj± guillemoty,
! daje odwrócony wykrzyknik, ? odwrócony pytajnik. '' daje akcent acute.
Jest to uk³ad domy¶lny. Zmienna iso-languages jest list± par (nazwa jêzyka,
uk³ad akcentów), a uk³ad niedomy¶lny wybraæ mo¿na poprzez
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
(iso-accents-customize LANGUAGE)
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Tutaj LANGUAGE mo¿e byæ jednym z "portuguese", "irish", "french",
"latin-2", "latin-1".
<P>Poniewa¿ domy¶lnym klawiszem Compose w Linuxie jest Ctrl-., mo¿e
byæ wygodniej u¿ywaæ tego wszêdzie. Spróbuj
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
(load-library "iso-insert.el")
(define-key global-map [?\C-.] 8859-1-map)
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>(Ta ostatnia linia nie bêdzie dzia³aæ pod <CODE>xterm</CODE>, je¶li u¿ywasz
<CODE>emacs -nw</CODE>, ale w tym wypadku mo¿esz wstawiæ)
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
XTerm*VT100.Translations: #override\n\
Ctrl <KeyPress> . : string("\0308")
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>do swojego <CODE>.Xresources</CODE>.)
<P>B. Dla <CODE>less</CODE>, ustaw zmienn± ¶rodowiskow± <CODE>LESSCHARSET=latin1</CODE>
Zrób to równie¿ je¶li widzisz <255> lub <AD> w tym co
wypisuje <CODE>man</CODE>; niektóre wersje <CODE>less</CODE> bêd± oddawaæ "miêkki"
my¶lnik (ósemkowo 0255, szesnastkowo 0xAD) w ten sposób, je¶li
nie pozwoli im siê wypisywaæ Latin-1.
<P>[je¶li to nie pomo¿e, wywo³uj <CODE>less</CODE> z opcj± -r, b±d¼ ustaw alias.
Je¶li nawet to nie pomo¿e, albo masz pow³okê która nie obs³uguje
aliasów, ustaw zmienn± LESSCHARDEF na warto¶æ 32.224c - przyp. t³um.]
<P>C. Dla <CODE>ls</CODE>, podaj opcjê <CODE>-N</CODE> (byæ mo¿e zechcesz ustawiæ alias)
<P>D. Dla <CODE>bash</CODE> (wersja 1.13.*), wstaw
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
set meta-flag on
set convert-meta off
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>i, wed³ug Danish HOWTO,
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
set output-meta on
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>do swojego <CODE>$HOME/.inputrc</CODE>.
<P>E. dla <CODE>tcsh</CODE>, u¿yj
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
setenv LANG US_en
setenv LC_CTYPE iso_8859_1
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Je¶li masz w swoim systemie <CODE>nls</CODE>, u¿ywane s± odpowiednie algorytmy.
W przeciwnym razie <CODE>tcsh</CODE> za³o¿y iso_8859_1, niezale¿nie od warto¶ci
podanych w zmiennych LANG i LC_TYPE. Patrz sekcja NATIVE LANGUAGE SYSTEM
w tcsh(1). Danish HOWTO twierdzi: <CODE>setenv LC_CTYPE ISO-8859-1;
stty pass8</CODE>)
<P>F. Dla <CODE>flex</CODE>, podaj opcjê <CODE>-8</CODE>, je¶li program przetwarzaj±cy
który ono tworzy ma operowaæ na o¶miobitowych danych wej¶ciowych
(oczywi¶cie ¿e ma).
<P>G. Dla <CODE>elm</CODE>, ustaw <CODE>displaycharset</CODE> na <CODE>ISO-8859-1</CODE>.
(Danish HOWTO: <CODE>LANG=C</CODE> i <CODE>LC_CTYPE=ISO-8859-1</CODE>)
<P>H. Dla programów u¿ywaj±cych curses (takich jak <CODE>lynx</CODE> David
Sibley donosi: "Zwyk³y pakiet curses u¿ywa ósmego bitu dla odwrócenia
kolorów t³a i ekranu (patrz flaga _STANDOUT zdefiniowana w
<CODE>/usr/include/curses.h</CODE>). Niemniej <CODE>ncurses</CODE> zdaje siê byæ
czyste o¶miobitowo i wy¶wietla iso-latin-8859-1 poprawnie.
<P>I. Dla programów u¿ywaj±cych <CODE>groff</CODE> (takich jak <CODE>man</CODE>), upewnij
siê ¿e u¿ywasz <CODE>-Tlatin</CODE> zamiast <CODE>-Tascii</CODE>. Stare wersje programu
<CODE>man</CODE> u¿ywaj± równie¿ <CODE>col</CODE>, wiêc nastêpny punkt stosuje siê
odpowiednio.
<P>J. Dla <CODE>col</CODE>, upewnij siê ¿e 1) ustawiony jest tak ¿eby wykonywaæ
<CODE>setlocale(LC_CTYPE,"");</CODE> i 2) ustawi³e¶ zmienn± ¶rodowiskow±
<CODE>LC_CTYPE=ISO-8859-1</CODE>.
<P>K. Dla <CODE>rlogin</CODE>, u¿yj opcji <CODE>-8</CODE>.
<P>L. Dla <CODE>joe</CODE>,
<CODE>sunsite.unc.edu:/pub/Linux/apps/editors/joe-1.0.8-linux.tar.gz</CODE>
dzia³a podobno po wyedytowaniu pliku konfiguracyjnego. Kto¶ inny powiedzia³:
"<CODE>joe</CODE>: wstaw opcjê <CODE>-asis</CODE> do <CODE>/isr/lib/joerc</CODE>, w pierwszej
kolumnie.
<P>M. Dla LaTeX: <CODE>\documentstyle[isolatin]{article}</CODE>.
Dla LaTeX2e: <CODE>\documentclass{article}\usepackage{isolatin}</CODE>
gdzie <CODE>isolatin.sty</CODE> jest dostêpny z
<CODE>ftp://ftp.vlsivie.tuwien.ac.at/pub/8bit</CODE>.
<P>£adna dyskusja na temat ISO-8859-1 i tego jak zarz±dzaæ o¶miobitowymi
znakami zawarta jest w pliku <CODE>grasp.insa-lyon.fr:/pub/faq/fr/accents</CODE>
(po francusku). Inn± ³adn± dyskusjê (po angielsku) mo¿na znale¿æ w
<CODE>rtfm.mit.edu:pub/usenet-by-group/comp.answers/character-sets/iso-8859-1-faq</CODE>.
A jeszcze jedn± (?), w <CODE>ftp.vlsivie.tuwien.ac.at:/pub/8bit/FAQ-ISO-8859-1</CODE>.
<P>Je¶li chcesz poprawiæ program który ¿le zachowuje siê ze znakami
o¶miobitowymi, musisz pamiêtaæ o tym ¿e je¶li u¿ywasz w nim typu
"signed char", znaki mog± mieæ warto¶ci ujemne, a u¿ywanie ich jako
indeksu tablicy nie uda siê. Niektóre programy mo¿na poprawiæ dodaj±c
rozs±dnie rzutowania na typ unsigned char.
<P>
<H2><A NAME="s14">14. Co dok³adnie robi XFree86-2.1 podczas inicjalizacji uk³adu klawiatury?</A></H2>
<P>
<P>Od wersji 2.1 XFree86 zainicjuje swój uk³ad klawiatury z uk³adu linuxowego,
na tyle na ile mo¿na. Linux jednak mia³ 16 pozycji na klawisz (jedna na
ka¿d± kombinacjê modyfikatorów Shift, AltGr, Ctrl, Alt) a obecnie 256
pozycji na klawisz, podczas gdy X ma cztery pozycje na klawisz (jedna
na ka¿d± kombinacjê Shift i Mod), tak wiêc czê¶æ informacji musi siê
zgubiæ.
<P><CODE>X</CODE> najpierw czyta plik <CODE>Xconfig</CODE>, gdzie mo¿na znale¿æ definicje
klawiszy LeftAlt, RightAlt, RightCtl, ScrollLock keys takie jak Meta,
ModeShift, Compose, ModeLock czy ScrollLock - patrz X386keybd(1),
pó¼niej XFree86kbd(1).
<P>Za Mod przyjmuje siê lewy Alt, chyba ¿e prawy Ctrl zdefiniowano jako
ModeShift lub ModeLock, w którym to przypadku przyjmuje siê prawy Ctrl,
lub chyba ¿e tak zdefiniowano prawy Alt, w którym to przypadku przyjmuje
siê prawy Alt.
Ustala to w jaki sposób cztery znaczenia klawisza pod XFree86 s±
wybierane z szesnastu znaczeñ linuxowych.
Zauwa¿ ¿e dzisiaj Linux domy¶lnie nie rozró¿nia pomiêdzy dwoma klawiszami
Ctrl i Shift. X jednak rozró¿nia.
<P>Nastêpnie czytany jest uk³ad klawiatury z j±dra i poczynione zostaj±
oczywiste odpowiednie przypisania pod X. Przypisania "klawiszy
czynno¶ciowych" - Show_Memory, Show_State, Show_Registers, Last_Console,
Console_n, Scroll_Backward, Scroll_Forward, Caps_On and Boot s±
ignorowane, tak samo jak klawisze diakrytyk i klawisze blokuj±ce
klawiaturê w okre¶lonym trybie [locks] (z wyj±tkiem ShiftLock), oraz
klawisze "ASCII-x"
<P>Pó¼niej u¿ywane s± definicje z pliku <CODE>Xconfig</CODE>. Tak wiêc definicja
klawisza Compose z <CODE>Xconfig</CODE> we¼mie górê nad warto¶ci± znajduj±c±
siê w uk³adzie klawiatury Linuxa.
<P>Co dzieje siê z ci±gami znaków skojarzonymi z klawiszami funkcyjnymi?
Nic. X nie posiada takiej koncepcji (ale mo¿liwe jest zdefiniowanie
³añcuchów znaków dla klawiszy funkcyjnych w <CODE>xterm</CODE> - zauwa¿ jednak
¿e najpierw otrzymuje te klawisze program zarz±dzaj±cy oknami).
<P>Nie wiem jak przekonaæ <CODE>xterm</CODE> ¿e powinien u¿ywaæ uk³adu klawiatury
X w czasie naciskania Alt; wydaje siê ¿e po prostu patrzy na swój zasób
<CODE>eightBitInput</CODE>, i zale¿nie od tego jak± ma warto¶æ logiczn± albo
ustawia ósmy bit znaku, albo wypisuje dodatkowy znak Escape (tak jak
setmetamode(1) robi na konsoli).
<P>
<H2><A NAME="s15">15. Niecodzienne klawisze i klawiatury</A></H2>
<P>
<P>Dwa klawisze: PrintScrn/SysRq i Pause/Break s± szczególne w tym ¿e
maj± one dwa kody klawiszy: pierwszy ma kody 84 z naci¶niêtym równocze¶nie
Alt, i kod 99 w przeciwnym razie; drugi ma kod klawisza 101 z naci¶niêtym
równocze¶nie Ctrl i kod 119 w przeciwnym razie. Tak wiêc nie ma sensu
przypisywaæ funkcji Alt-kod 99 lub Ctrl-kod 119.
<P>Je¶li masz dziwne klawisze które nie wypisuj± pod Linuxem ¿adnego kodu
lub wysy³aj± komunikaty takie jak "unrecognized scancode"), a twoje
j±dro to 1.1.63 lub pó¼niejsze, mo¿esz u¿yæ setkeycodes(1) by powiedzieæ
o nich [kodach] j±dru. Nie bêd± one jednak dzia³aæ pod X.
Gdy przypisano im kod klawisza za pomoc± <CODE>setkeycodes</CODE>, mo¿na im
przypisaæ funkcjê za pomoc± <CODE>loadkeys</CODE>.
<P>
<H2><A NAME="s16">16. Przyk³ady u¿ycia loadkeys i xmodmap</A></H2>
<P>
<P>Zamiana Caps Lock i Control na klawiaturze (zak³adaj±c ¿e u¿ywasz
uk³adów klawiatur 0-15; sprawd¼ przez <CODE>dumpkeys | head -1</CODE>)
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% loadkeys
keymaps 0-15
keycode 58 = Control
keycode 29 = Caps_Lock
%
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Powy¿sza zamiana tylko pod X:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% xmodmap .xmodmaprc
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>gdzie <CODE>.xmodmaprc</CODE> zawiera linie
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
remove Lock = Caps_Lock
remove Control = Control_L
keysym Control_L = Caps_Lock
keysym Caps_Lock = Control_L
add Lock = Caps_Lock
add Control = Control_L
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>O co chodzi z tymi numerami klawiszy? Backspace ma 14 pod Linuxem,
a 22 pod X? No có¿, numery najlepiej uwa¿aæ za przydzielone dowolnie;
linuxowy numer klawisza znale¼æ mo¿na u¿ywaj±c showkey(1), a numer
Xowy przez xev(1). Czêsto numer Xowy bêdzie o 8 wiêkszy ni¿
linuxowy.
<P>Co¶ co ludzie chc± zmieniaæ to przypisania klawiszy funkcyjnych.
Za³ó¿my ¿e chcesz aby F12 wypisywa³ ci±g znaków "emacs". Wtedy
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% loadkeys
keycode 88 = F12
string F12 = "emacs "
%
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>zrobi to. ¦ci¶lej, procedura wygl±da mniej wiêcej tak: (i) znajd¼
kody klawiszy które maj± mieæ zmienione przypisania, za pomoc± showkey(1),
(ii) zachowaj bie¿±cy uk³ad klawiatury, zrób kopiê i j± edytuj.
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% dumpkeys > my_keymap
% cp my_keymap trial_keymap
% emacs trial_keymap
% loadkeys trial_keymap
%
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>Format tablicy zgadn±æ mo¿na patrz±c na wynik <CODE>dumpkeys</CODE>, a opisuje
go keytables(5). Gdy nowy uk³ad klawiatury dzia³a tak jak tego chcemy,
mo¿esz wstawiæ wywo³anie
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
loadkeys my_new_keymap
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>do <CODE>/etc/rc.local</CODE> czy co¶ takiego, ¿eby wykonywaæ je automatycznie
w czasie ³adowania. Zauwa¿ ¿e zmiana klawiszy modyfikuj±cych jest
zawi³a, a nowicjusz mo¿e ³atwo wpl±taæ siê w sytuacjê z której
wydostaæ siê mo¿e tylko ekspert.
<P>Domy¶lnym katalogiem uk³adów klawiatur jest <CODE>/usr/lib/kbd/keytables</CODE>.
Domy¶lnym rozszerzeniem plików uk³adów jest .map. Tak wiêc <CODE>loadkeys uk</CODE>
za³aduje prawdopodobnie <CODE>/usr/lib/kbd/keytables/uk.map</CODE>.
<P>(Na moim komputerze) <CODE>/dev/console</CODE> jest odno¶nikiem symbolicznym
do <CODE>/dev/tty0</CODE>, a j±dro uwa¿a <CODE>/dev/tty0</CODE> za synonim
bie¿±cej WK. XFree86 zmienia w³a¶ciciela <CODE>/dev/tty0</CODE>, ale nie
przywraca stanu poprzedniego po zakoñczeniu. Tak wiêc polecenie dumpkeys
mo¿e siê nie powie¶æ, poniewa¿ kto¶ inny jest w³a¶cicielem
<CODE>/dev/tty0</CODE>; w takim przypadku mo¿esz wpierw uruchomiæ X.
<P>
<H2>16.1 "Mogê u¿ywaæ tylko jednego palca do pisania"</H2>
<P>
<P>Czy klawisze Shift, Ctrl i Alt mog± siê zachowywaæ jak prze³±czniki?
<P>Tak, po napisaniu:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% loadkeys
keycode 29 = Control_Lock
keycode 42 = Shift_Lock
keycode 56 = Alt_Lock
%
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>klawisze lewy Control, Shift i Alt bêd± dzia³aæ jako prze³±czniki.
Odpowiednie numery podaje showkey (zwykle s± to 29, 97, 42, 54, 56, 100
dla lewego i prawego Control, Shift i Alt odpowiednio), a funkcje to
Control_Lock, Shift_Lock, Alt_Lock, ALtGr_Lock.
<P>Co z klawiszami "sticky" [zachowywanymi w buforze do naci¶niêcia
nastêpnego klawisza(y) - przyp. t³um.] ?
<P>Od wersji 1.3.33, j±dro wie o modyfikatorach "sticky". Dzia³aj± one
na nastêpny naci¶niêty klawisz. Tak wiêc, tam gdzie wcze¶niej trzeba
by³o trzysymbolowej sekwencji Shift_Lock-a-Shift_Lock mo¿na teraz u¿ywaæ
dwusymbolowej sekwencji SShift_Lock-a.
<P>Bie¿±ca wersja pakietu <CODE>kbd</CODE> nie zawiera jeszcze kodu dla "stickies",
tak wiêc trzeba je wywo³ywaæ u¿ywaj±c ich kodów szesnastkowych. Na
przyk³ad:
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% loadkeys
keymaps 0-15
keycode 54 = 0x0c00
keycode 97 = 0x0c02
keycode 100 = 0x0c03
%
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>uczyni prawe Shift, Ctrl i Alt wersjami "sticky" klawiszy lewych.
<P>Od wersji 0.93 mo¿na napisaæ
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
% loadkeys
keymaps 0-15
keycode 54 = SShift
keycode 97 = SCtrl
keycode 100 = SAlt
%
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>by otrzymaæ ten sam rezultat. Pozwoli to napisaæ ci Ctrl-Alt-Del
trzema naci¶niêciami klawiszy, u¿ywaj±c jednej rêki
to obtain the same result.
<P>
<H2><A NAME="s17">17. Zmiana trybu ekranowego</A></H2>
<P>
<P>Jak dot±d wiem o sze¶ciu sposobach zmiany rozdzielczo¶ci:
<P>1. W czasie kompilacji zmieñ liniê
<P>
<BLOCKQUOTE><CODE>
<PRE>
SVGA_MODE= -DSVGA_MODE=NORMAL_VGA
</PRE>
</CODE></BLOCKQUOTE>
<P>w <CODE>/usr/src/linux/Makefile</CODE>.
<P>1A. Po kompilacji u¿yj <CODE>rdev -v</CODE> - okropna ³ata, ale istnieje.
<P>2. W czasie ³adowania systemu: wstaw <CODE>vga=ask</CODE> do pliku
konfiguracyjnego lilo [zwykle /etc/lilo.conf - przyp. t³um.], a lilo
spyta siê jakiego trybu ekranowego u¿yæ. Kiedy ju¿ wiesz, wstaw tam
<CODE>vga=mypreference</CODE>.
<P>3.W czasie uruchamiania:
A. U¿yj komendy <CODE>resizecons</CODE> (jest to bardzo prymitywne opakowanie
ioctl VT_RESIZE).
B. U¿yj komendy <CODE>SVGATextMode</CODE> (jest to mniej prymitywne opakowanie
ioctl VT_RESIZE).
<P>4. Nie "na konsoli":
<P>Pod <CODE>dosemu</CODE>, b±d¼ u¿ywaj±c svgalib itd. mo¿esz zmieniæ sprzêtowy
tryb ekranowy bez powiadamiania o tym konsoli. Czasami jest to u¿yteczne
w ustawianiu <CODE>resizecons</CODE> lub <CODE>SVGATextMode</CODE> set up: u¿yj <CODE>dosemu</CODE>
i jakiego¶ programu DOSowego by prze³±czyæ siê na po¿±dany tryb ekranowy,
zrzuæ (powiedzmy z innej WK) zawarto¶æ wszystkich rejestrów sprzêtowych
karty graficznej, i u¿yj ich w inicjalizacji której wymagaj± <CODE>resizecons</CODE>
i <CODE>SVGATextMode</CODE>.
W niektórych przypadkach gdy tryb ekranowy prze³±czy³ siê na jaki¶
stan nie do u¿ytku, odpalenie <CODE>dosemu</CODE>, poleganie na BIOSie co do
ustawienia trybu ekranowego i "zabicie" <CODE>dosemu</CODE> u¿ywaj±c kill -9
jest najprostsz± metod± przywrócenia porz±dku.
<P>
<H2>17.1 Instrukcje co do u¿ywania resizecons</H2>
<P>
<P>Zdob±d¼ svgalib i skompiluj program <CODE>restoretextmode</CODE>. Wystartuj
komputer we wszystkich mo¿liwych trybach ekranowych (u¿ywaj±c <CODE>vga=ask</CODE>)
w pliku konfiguracyjnym lilo i zapisz zawarto¶æ rejestrów sprzêtowych
karty graficznej do plików KxW (K=kolumny, W=wiersze), np. 80x25, 132x44
itd. Wstaw te pliki do <CODE>/usr/lib/kbd/videomodes</CODE>. Teraz
<CODE>resizecons 132x44</CODE> zmieni tryb ekranowy za ciebie (i wy¶le
SIGWINCH do wszystkich procesów które o tym wiedz±, oraz za³aduje
inn± czcionkê je¶li to konieczne).
<P>Obecnie wykonanie <CODE>resizecons</CODE> koñczy siê sukcesem wtedy tylko gdy
jest do¶æ pamiêci na star± i now± konsolê równocze¶nie.
<P>
<H2><A NAME="s18">18. Zmiana czêsto¶ci powtarzania klawiszy</A></H2>
<P>
<P>Przy starcie j±dro Linuxa ustawia czêsto¶æ powtarzania na warto¶æ
maksymaln±. Dla wiêkszo¶ci klawiatur jest to rozs±dne, ale dla niektórych
oznacza ¿e nie mo¿esz dotkn±æ klawisza ¿eby nie otrzymaæ trzech kopii
odpowiadaj±cego mu symbolu. U¿yj programu kbdrate(8) by zmieniæ
czêsto¶æ powtarzania lub, je¶li to nie pomo¿e, zmodyfikuj lub usuñ
sekcjê
<P>
<HR>
<PRE>
! ustaw czêsto¶æ powtarzania klawiatury na maximum
mov ax,#0x0305
xor bx,bx ! clear bx
int 0x16
</PRE>
<HR>
w <CODE>/usr/src/linux/[arch/i386/]boot/setup.S</CODE>.
<P>
<H2><A NAME="s19">19. Przewijanie</A></H2>
<P>
<P>Istniej± dwa sposoby zmuszenia ekranu do przewiniêcia siê. Pierwsza,
zwana "twardym przewijaniem" to pozostawienie tekstu w pamiêci ekranu
w bie¿±cej postaci, ale zmienienie punktu ogl±dania. Jest to bardzo
szybkie. Druga, zwana "miêkkim przewijaniem" polega na przesuwaniu
ca³ego ekranu tekstowego w górê lub dó³. Jest to o wiele wolniejsze.
Sterownik konsoli j±dra wypisze tekst zaczynaj±cy siê u górnej granicy
pamiêci ekranu, kontynuuj±c a¿ do do³u, potem znów skopiuje czê¶æ
doln± na górn±, i tak dalej, ca³y czas u¿ywaj±c twardego przewijania
by pokazaæ w³a¶ciw± czê¶æ ekranu. Mo¿esz przewijaæ w ty³ a¿ do górnej
granicy pamiêci ekranu u¿ywaj±c Shift-PageUp (szary PageUp) i z powrotem
w dó³ u¿ywaj±c Shift-PageDown (szary PageDown), zak³adaj±c domy¶lny uk³ad
klawiatury. Ile mo¿na przewin±æ w ty³ wyznacza wiêc ilo¶æ pamiêci ekranu
któr± masz, i nie mo¿esz jej zwiêkszyæ. Je¶li potrzebujesz przewin±æ
wiêcej, u¿yj jakiego¶ programu który buforuje tekst, jak less czy
screen - u¿ywaj±c bufora na dysku mo¿esz wróciæ do tego co robi³e¶
tydzieñ temu. (dla <CODE>xterm</CODE> mo¿na ustawiæ mo¿liwe przewijanie w ty³
dodaj±c liniê w rodzaju XTerm*saveLines: 2500 do .Xresources.)
<P>Przy zmianie wirtualnych konsol zawarto¶æ ekranu starej WK jest kopiowana
do pamiêci j±dra, a zawarto¶æ ekranu nowej WK jest kopiowana z pamiêci
j±dra do pamiêci ekranu. Tylko ekran widzialny jest kopiowany, nie
ca³o¶æ pamiêci ekranu, tak wiêc zmiana konsoli powoduje utratê
ca³ej informacji o przewijaniu.
<P>Czasami twarde przewijanie nie jest po¿±dane, na przyk³ad gdy sprzêt
nie posiada mo¿liwo¶ci zmiany punktu ogl±dania ekranu. Pierwszym
przyk³adem by³± maszyna braillowska, która oddaje zawarto¶æ górnej
czê¶ci pamiêci ekranu w braille'u. Istnieje opcja u¿ywana w czasie
³adowania j±dra (no-scroll, która mówi sterownikowi konsoli by nie
u¿ywa³ twardego przewijania. Patrz bootparam(7)).
<P>
<H2><A NAME="s20">20. Wygaszanie ekranu</A></H2>
<P>
<P><CODE>setterm -blank</CODE> <I>nn</I> naka¿e sterownikowi konsoli wygasiæ
ekran po <I>nn</I> minutach bezczynno¶ci. U¿ywaj±c <I>nn</I> równego 0,
wygaszanie mo¿na wy³±czyæ. W niektórych starszych j±drach nabiera³o
to efektu dopiero po pierwszym przerwaniu klawiatury.
<P>Opcja <CODE>s</CODE> xset(1) ustawi parametry wygaszacza pod X.
<P>Sprzêtowe tryby ekranowe oszczêdzaj±ce energiê mo¿na w³±czyæ/wy³±czyæ
u¿ywaj±c programu <CODE>setvesablank</CODE> podanego w komentarzu na pocz±tku
<CODE>/usr/src/linux/drivers/char/vesa_blank.c</CODE>.
<P>
<H2><A NAME="s21">21. Zrzuty ekranu</A></H2>
<P>
<P><CODE>setterm -dump N</CODE> zrzuci zawarto¶æ eranu /dev/ttyN do pliku
<CODE>screen.dump</CODE> w bie¿±cym katalogu. Patrz setterm(1).
<P>Prawid³ow± zawarto¶æ ekranu <CODE>/dev/ttyN</CODE> odczytaæ mo¿na u¿ywaj±c
urz±dzenia <CODE>/dev/vcsN</CODE> (gdzie "vcs" oznacza "virtual console
screen"). Na przyk³ad, móg³by¶ uruchomiony zegar który wy¶wietla
bie¿±cy czas w górnym prawym rogu konsoli (patrz program vcstime
w <CODE>kbd-0.92.tar.gz</CODE>). Samo zrzucenie zawarto¶ci nastêpuje po
<CODE>cat /dev/vcsN</CODE>. Owe urz±dzenia /dev/vcsN nie zawieraj± znaków
LF (nowej linii), ani atrybutów (jak kolory). We wnêtrzu programu lepiej
jest zapewne zamiast tego u¿yæ /dev/vcsaN ("virtual console screen w/
attributes") - zaczyna siê ono nag³ówkiem podaj±cym liczbê wierszy i
kolumn oraz po³o¿enie kursora. Patrz vcs(4).
<P>
<H2><A NAME="s22">22. Niektóre w³a¶ciwo¶ci vt100 - tryb klawiszy aplikacji</A></H2>
<P>
<P>: Czasami moje klawisze kursora daj± dziwne kody.
<P>Gdy terminal znajduje siê w trybie klawiszy aplikacji klawisze
kursora wypisuj± Esc O x, a w przeciwnym razie Esc [ x, gdzie x =
A, B, C, D. Niektóre programy ustawiaj± terminal w tryb klawiszy aplikacji;
je¶li przerwiesz je przez <CODE>kill -9</CODE>, albo je¶li padn±, tryb nie
zostanie przestawiony.
<P>
<PRE>
% echo -e '\033c'
</PRE>
<P>Kasuje wszystkie w³a¶ciwo¶ci bie¿±cej WK do domy¶lnych. Zmiany tylko
trybu klawiszy aplikacji dokonuje siê przez:
<P>
<PRE>
% echo -e '\033[?1h'
</PRE>
<P>(ustawia) i
<P>
<PRE>
% echo -e '\033[?1l'
</PRE>
<P>(kasuje).
<P>
<H2><A NAME="s23">23. Niekompatybilo¶æ sprzêtowa</A></H2>
<P>
<P>Niektóre osoby zauwa¿y³y ¿e trac± wpisywane znaki gdy aktywny jest
napêd stacji dysków. Wygl±da na to ¿e mo¿e to byæ problem z p³ytami
g³ównymi Uni-486WB.
<P>(proszê napisaæ do mnie ¿eby potwierdziæ: "tak, mam ten sam problem";
zaprzeczyæ "nie, wszystko w porz±dku z moim Uni-486WB; zmieniæ: "mój
komputer Xyz ma ten sam problem").
<P>Tjalling Tjalkens (tjalling@ei.ele.tue.nl) donosi o bardzo podobnych
problemach z "niemarkow± p³yt± g³ówn± GMB-486 UNP VESA z procesorem
AMD 486DX2-66" - w czasie pracy stacji dyskietek niektóre naci¶niêcia
klawiszy gubi± siê, w czasie pracy streamera (Conner C 250 MQ) traci
siê wiele naci¶niêæ.
<P>Niektóre osoby do¶wiadcz±j± sporadycznych zawieszeñ - czasami zwi±zanych
z prac± twardego dysku lub innego urz±dzenia I/O.
<P>ulf@rio70.bln.sni.de (Ulf Tietz) pisze:
"Mia³em te same problemy gdy dostroi³em swoj± p³ytê g³ówn± na zbyt
du¿± szybko¶æ. Ustawi³em wiêc wszystkie czasy oczekiwania (CLK, wait
statements) na bardziej konwencjonalne warto¶ci, i problemy zniknê³y".
<P>bhogan@crl.com (Bill Hogan) pisze:
"Je¶li masz AMI BIOS, mo¿esz spróbowaæ ustawiæ emulacjê Gate A20 na
"chipset" (je¶li masz tak± opcjê). Za ka¿dym razem gdy mia³em
ten parametr ustawiony na jak±¶ inn± opcjê ("fast", "both", "disabled"),
mia³em czêste zawieszenia siê klawiatury".
<P>--------------------------------------------------------------------
<P>Uprasza siê o dodatki i poprawki
Andries Brouwer - aeb@cwi.nl
<P>
</CODE>
</BODY>
</HTML>
|